ZAPOTRZEBOWANIE ENERGETYCZNE W CIĄŻY, CZYLI ILE POWINNA JEŚĆ PRZYSZŁA MAMA?
Znasz to powielane przez lata powiedzenie: „Jesteś w ciąży – musisz jeść za dwoje!”
Na pewno je słyszałaś i z pewnością obiło Ci się też o uszy, że wcale nie jest to stwierdzenie prawdziwe.
W ciąży zapotrzebowanie kaloryczne ulega zmianie, ale to nie znaczy, że od kiedy na teście ciążowym zobaczysz dwie kreski, możesz na talerz nakładać podwójne porcje jedzenia. Szybkie i zbyt duże przybieranie na wadze w ciąży nie wyjdzie na zdrowie ani Tobie, ani dziecku.
Jeść będziesz teraz dla dwojga, zdrowo i odżywczo, ale na pewno nie będziesz jeść za dwoje. 😉
Jak więc powinna się zmienić kaloryczność Twojej diety w ciąży?
Według zaleceń z 2020 roku*, zapotrzebowanie na kalorie w ciąży zmienia się w zależności od trymestru:
- I trymestr: + 85 kcal
- II trymestr: + 285 kcal
- III trymestr: + 475 kcal
Zalecenia te dotyczą kobiet z prawidłową masą ciała przed ciążą.
Jak widzisz, w pierwszych trzech miesiącach ciąży, wcale nie musisz jeść dużo więcej. 85 kcal to mniej więcej tyle ile znajduje się w średniej wielkości jabłku, łyżce migdałów albo w 2 łyżkach płatków owsianych.
- A co w przypadku kobiet, które już przed zajściem w ciążę miały nadmierną masę ciała – chorowały na otyłość lub miały dużą nadwagę?
Nadmierna masa ciała zarówno u osoby zdrowej jak i u kobiety w ciąży, niesie za sobą pewne ryzyko dla zdrowia. Dlatego też kobiety w ciąży nie powinny nadmiernie przybierać na wadze i pogłębiać otyłości lub nadwagi.
U kobiet z dużą nadwagą i otyłością, zaleca się, aby dieta w ciąży nie przekraczała dziennego wydatku kalorycznego.
Czy jednak faktycznie tak duże znaczenie ma to ile będziemy jeść w trakcie ciąży?
Czasem kobiety boja się przytyć w ciąży i ograniczają spożycie kalorii. Niektóre z przyszłych mam zupełnie nie zwracają uwagi na to ile kalorii spożywają, polegają na intuicji z przekonaniem, że skoro mają apetyt na większą ilość jedzenia, to widocznie jest to potrzebne do prawidłowego rozwoju dziecka.
Niestety skrajności nigdy nie są dobre. Zarówno niedobór kalorii w ciąży jak i ich nadmiar, niesie za sobą negatywne skutki.
Przejadanie się i spożywanie zbyt dużej ilości kalorii w stosunku do zapotrzebowania niesie za sobą wzrost ryzyka wystąpienia makrosomii oraz jej konsekwencji:
- zespołu metabolicznego
- cukrzycy typu II
- otyłości
- a także ryzyko powikłań okołoporodowych, wyższe ryzyko poronienia, cukrzycy ciążowej, stanu przedrzucawkowego oraz cesarskiego cięcia.
Niedobory kaloryczne w czasie ciąży mogą się wiązać ze wzrostem ryzyka wystąpienia zespołu metabolicznego u dziecka w przyszłości, niskiej masy urodzeniowej, wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu płodu a także do wyższego ryzyka śmierci dziecka w okresie noworodkowym i częstszych chorób.
Warto więc kontrolować spożycie kalorii chociażby poprzez obserwację przyrostu masy ciała w ciąży – czy nie jest zbyt duży albo zbyt mały.
*M. Jarosz, E. Rychlik, K. Stoś, J. Charzewska, Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020